چرا زبان انگليسي؟

زبان توسعه یافته ترین ابزار فکری است كه براي برقراری ارتباط بین انسانها و جوامع انسانی به کار گرفته می شود. گرچه با ابزارهاي دیگری مانند علایم، رقص و هنرهای بصری همچون نقاشی و مجسمه سازی نیز می توان ارتباط برقرار نمود، اما انتقال مفاهیم پیچیده ذهنی به ساده ترین و کامل ترین شکل ممکن فقط از طریق زبان نوشتاری و گفتاری ممكن است.

اما جمعیت کره زمین به زبانهای مختلفی صحبت می کنند، زبانهایی که هرکدام به گوش دیگری غریب می آیند. طی سالیان اخیر به دلایل مختلف علمی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، زبان انگلیسی تبديل به وسیله ارتباط مردمانی از فرهنگها و مليت هاي متفاوت شده است. امروزه زبان انگلیسی درفعالیتهای مالی، تجاری، آموزشی، پژوهشی وعلمی سراسر جهان به عنوان ابزار اصلی انتقال مفاهیم به کارگرفته می شود، البته زبانهاي ديگر نیز در برخی موارد نقشي کلیدی ایفا می کنند.

در دنياي امروز، اگر بخواهيد در رشته پزشکی تحصیل کنيد يا مديري موفق باشيد، دانستن زبان انگلیسی برايتان یک ضرورت به شمار می آید چرا که در آن صورت می توانيد درتجربیاتی که دیگرمردم دنیا بدست آورده اند سهیم شويد و در ارتباطي تنگاتنگ با آنان، دانش خود را به روز نگه داريد.

علاوه بر آن، دردنیایی که پیشرفت وسایل ارتباط جمعی رفته رفته آن را به دهکده ای فرضی بدل می کند ،نیاز به زبانی مشترک برای برقراري ارتباط و پیشبرد اهداف علمی-اجتماعی بشر، بیش از پیش احساس می شود. بنابراين یادگیری زبان انگلیسی که خواهی نخواهی به زبان ارتباط مردم دنیا بدل شده است دراولویت کاری تاجران، دانش پژوهان و … قرارمی گیرد. البته منظور از يادگيري، كسب تواناييهاي لازم به اندازه سخن پردازاني مانند شکسپیرومیلتن نيست بلکه تا حدي است که بتوان دریافت کدام واژه چه مفهومی ميتواند داشته باشد.

در حال حاضر انگلیسی، زبان مادری بيش از 340 میلیون شهروند بريتانيايي، آمریکایی، کانادایی و استرالیایی است. علاوه برآن، به دلیل نفوذ نظامی، اقتصادی، علمی، سیاسی و فرهنگی دولت انگلیس در سده های هجدهم و نوزدهم میلادی وهمچنین نفوذ فرهنگی و رسانه ای آمریکا درسده بیستم و بيست و يكم، تعداد 600 میلیون نفر نیز زبان انگلیسی را به عنوان زبان دوم خود به کار می برند. میلیونها نفر دیگر در سراسر جهان در حال یاد گیری این زبان می باشند تا بخشی از نیازهای علمی-فرهنگی خود را در جوامع انسانی به شدت در هم تنیده امروزی رفع نمایند.

براي يادگيري زبان انگليسي از كجا بايد شروع كرد؟ نقطه آغازكجاست؟ چه مطالبي را بايد خواند؟ و با چه روشي؟ اينها پرسشهايي هستند كه معمولا زبان آموزان پاسخ ساده اي براي آنها پيدا نمي كنند.

به گفته بسياري از زبان شناسان، زبان يك مهارت است كه براي يادگيري آن بايد تمرين زيادي كرد. از آنجا كه فرايند يادگيري زبان بسيار كند است، اين تمرين بايد متناوب، مستمر و طولاني باشد در غيراين صورت اثر بخشي آن كم مي شود. اما منظورم از متناوب، مستمر وطولاني چيست؟

تناوب يعني مطالعه حجم محدودي از مواد درسي در فاصله هاي معين كه در مورد زبان انگليسي سه تا شش روز در هفته توصيه مي شود. استمرار يعني تكرار اين مطالعه بدون تعطيلي. متاسفانه اغلب زبان آموزان پس از مدتي مطالعه خسته شده و به خود استراحت چند هفته اي يا چند ماهه مي دهند كه اين امر در فرايند يادگيري تاثير منفي مي گذارد. و طولاني بودن يعني اين تناوب و استمرار بايد تا مدتها ادامه پيدا كند. به عبارت ديگر، زبان آموز نبايد انتظار داشته باشد كه در مدت كوتاهي، مثلا چند هفته يا حتي چند ماه، همه توقعاتش برآورده شود زيرا همانطور كه قبلا اشاره شد فرايند يادگيري زبان كند بوده و نيازمند مدت زماني در حدود دوسال است. البته اين زمان كاملا تقريبي است و بسته به ميزان تمرين روزانه، روش مطالعه و مواد درسي تغيير مي كند. به طور خلاصه بايد گفت كه قانون طلايي يادگيري زبان مطالعه حجم كمي از مطالب در فاصله زماني معين اما مداوم است.

اما اينكه مواد درسي چه باشند يا روشهاي مطالعه چگونه باشند احتياج به بحثي طولاني دارد كه سعي مي كنم كليات آنرا در اين نوشته مطرح نمايم.

نكته اي كه معمولا زبان آموزان به آن توجهي ندارند اين است كه زبان انگليسي را به چه منظور فرا مي گيرند؟ آيا تاكيد آنها بر كسب مهارتهاي گفتاري است يا مهارتهاي نوشتاري يا هر دوي آنها؟ هدف آنها هرچه باشد ذكر يك نكته بسيار پر اهميت است: تا زماني كه نمي توانيد گفته هاي يك انگليسي زبان را درك كرده و به او پاسخي مناسب دهيد، فرايند يادگيري زبان در ذهن شما كامل نشده است. به عبارت ساده تر، زماني زبان انگليسي را يادگرفته ايد كه بتوانيد ارتباط گفتاري و نوشتاري معناداري با يك انگليسي زبان برقرار كنيد. اين يعني درك كامل واژه ها، اصطلاحها و لهجه ها با همان سرعتي كه معمولا انگليسي زبانها صحبت مي كنند. پس مي بينيم كه يادگيري يك زبان به آن آساني كه در برخي آگهي ها ادعا مي شود، نيست. به همين دليل فراگيري زبانهاي مختلف، در سنين كودكي و نوجواني توصيه مي شود تا حافظه قوي و زمان كافي براي يادگيري وجود داشته باشد. با اين همه، چنانچه زبان آموز قانون طلايي را رعايت كند حتما به نتيجه اي مطلوب خواهد رسيد.

نكات كلي در مورد مواد درسي و روش مطالعه:

• مطالبي را انتخاب كنيد كه مناسب با سطح دانشتان باشد. يعني نكات دستوري و تعداد واژه هاي متن انتخابي آنقدرساده نباشد تا انگيزه مطالعه را ازدست بدهيد و يا زياد مشكل نباشد تا از رجوع مكرر به كتابهاي دستور يا فرهنگ واژه ها خسته شويد.
• تا آنجا كه ممكن است مطالبي را بخوانيد كه نوارهاي شنيداري آنها نيز در دسترس باشد. يعني آنچه را مي خوانيد، بشنويد.
• هرگز واژه ها را خارج از متن حفظ نكنيد. سعي كنيد هر واژه يا اصطلاح را درون متن فهميده و به خاطر بسپاريد. زيرا ممكن است معني بسياري از واژه ها بسته به موضوع متن و نحوه قرارگرفتن آنها درجمله تغيير كند. درضمن، مطالعه واژه ها درون يك متن سبب مي شود تا مغز رابطه اي منطقي و معنادار بين كلمات ايجاد كرده و آنها را بهتر به خاطر بسپارد.
• براي يافتن معني واژه ها از فرهنگ هاي تك زبانه اي استفاده كنيد كه واژه را توضيح داده و مثال مي آورد.
• از هر دو ورودي ذهنتان يعني گوشها و چشمها به خوبي استفاده كنيد. گوش كردن و خواندن هر دو به يك ميزان در يادگيري تاثير مي گذارند.
• هر روز يك اصطلاح يا ضرب المثل را به خاطر بسپاريد.
• به انگليسي فكر كنيد و صحبت كنيد. اين كار در ابتدا مشكل به نظر مي رسد ولي رفته رفته با وسعت دايره واژگاني تان آسانتر مي شود.
• هر مطلبي را با هر موضوعي با شرط اينكه متناسب با دانش شما باشد، مطالعه كنيد. شايد براي شروع، مطالعه داستانهاي ساده شده (simplified stories) كه بر اساس آساني و دشواري سطح بندي شده اند، مناسب باشد.
• در پايان به نوآموزان زبان انگليسي توصيه مي شود تا مطالعه زبان را با نظارت يك آموزگار شروع كنند تا با روشهاي يادگيري و منابع درسي موجود بيشتر آشنا شوند